Kısırlık veya infertilite, en az 1 yıl herhangi bir korunma yöntemi uygulanmaksızın haftada 2-3 kere girilen cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edilmemesi olarak adlandırılmaktadır. Öncelikle kısırlığa neyin sebep olduğuyla ilgili hem kadın hem de erkek ayrı ayrı testlerden geçirilir. Yapılan araştırmalarda tüp bebek tedavisini gerektiren herhangi bir sebep görülürse zaman kaybetmeden tedaviye başlanmalıdır.
Tüp Bebek Tedavisi ve Kıbrıs
Tüp bebek tedavisinde başarı şansını artırmak için aynı adet döngüsünde çok sayıda yumurta çoğaltmak hedeflenir. Bu nedenle belirlenen tedavi ayında başlayan adet kanamasının 2. veya 3. günü yumurta çoğaltma tedavisine başlanır. Yumurta çoğaltma tedavisi doktor gözetiminde yaklaşık 9-12 gün sürmektedir. Yumurta çoğaltma tedavisi tamamlandıktan sonra çatlatma iğnesi yapılarak yumurta toplama (OPU) işlemi planlanır. Yumurta toplama işlemi hastanın stabil olması ve ağrı duymaması için anestezi altında yapılır. İşlem ortalama 15-20 dk zaman alır. Yumurta toplama işlemi ile eş zamanlı olarak eşten sperm örneği vermesi istenir. Tüm bu işlemlerin bitmesiyle birlikte laboratuvar şartlarında yumurta hücreleri en iyi seçilen sperm hücreleri ile mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemiyle bir araya getirilir. Dölleme işleminin ardından 3 veya 5 günlük gelişim süreci bırakılır. Planlanan transfer gününde en iyi kalitede gelişim gösteren embriyolar seçilerek anne adayına transfer edilir. Transfer işlemi anestezi gerektirmez. Oldukça basit ve kolay bir işlemdir.
Türkiye’de ilgili yasa gereği, tüp bebek uygulamaları sadece evli çiftlere uygulanabilir. Ayrıca embriyo transfer sayısında kısıtlamalara gidilmiştir. Kıbrıs’ta tüp bebek tedavileri için evlilik şartı aranmaz. Ayrıca 3 embriyo transferi yasal olarak yapılabilmektedir.
Son yıllarda Türkiye’den çok sayıda hasta, embriyo transfer sayısındaki kısıtlama nedeniyle tüp bebek tedavisi için Kıbrıs’ı tercih etmektedir. Ayrıca bazı Avrupa ülkelerinde 40 yaş üstü hastalara tüp bebek tedavisi uygulanamadığından Kıbrıs’ta tüp bebek fikri cazip hale gelmiştir.
Kıbrıs sağlık turizmi alanında tüp bebek başta olmak üzere sağladığı servis, tedavi ücretleri ve başarı oranları bakımından dünyada önemli bir yer edinmiştir. Tüp bebek tedavi fiyatları Avrupa ile kıyaslandığında çok büyük avantaj sağlamaktadır.
Çok sayıda başarısız denemesi olan hastalar yine Kıbrıs’ta yasal olması nedeniyle yumurta donasyonu, sperm donasyonu veya embriyo donasyonu ile mükemmel gebelik oranları elde etmektedir.
Bu oranlar çiftlerin kendi yumurta ve spermleriyle elde edilen gebelik oranlarından oldukça yüksektir. Bunun nedeni donörlerin kısırlık sorunu olmaması ve kısır hastalara kıyasla daha kaliteli yumurta ve sperm üretmeleridir. Donasyon tedavilerinde %60 – 80 civarında gebelik oranı bekleyebiliriz.
Tüp Bebekte Neden Başarısız Olunur ?
Tüp bebek tedavileri maalesef her zaman pozitif sonuç alınamamaktadır. Tüm tedavi öncesi süreçte, embriyo gelişim sürecinde ve transfer işleminde her şey gayet iyi geçsede olumsuz sonuç alma riski varıdır.
Başarısız geçen tüp bebek tedavisi sonrasında neden tutmadı sorusu bizlere en çok sorulan soruların başında gelmektedir. Ama maalesef tedavi öncesinde, laboratuvar sürecinde ve embriyo transfer aşamasında hiçbir olumsuzluk gözlemlenmemişse bu soruya cevap vermek çok zordur. Tedavi sonrasında olumsuz sonuç almayı etkileyebilecek çok sayıda sebep olabilmektedir. Dolayısıyla bu konuda yorum yapmak güçtür.
Olumsuz Sonuç Almayı Etkileyen Faktörler:
Anne adayının yaşına bağlı yumurta hücrelerinde oluşabilecek genetik sebepler, yumurtalıklarının kullanılan ilaçlara yeterli cevap vermemesi, yumurta rezerv azlığı ve yumurtalarda oluşabilecek morfolojik bozukluklar, erkekte kötü sperm morfolojisi, rahim duvar kalınlığının yeterli kalınlığa ulaşamaması, hastanın verilen ilaçları önerilen şekilde ve dozda kullanmaması, transfer sonrası uyulması gereken kurallara uymaması tüp bebek tedavilerinde olumsuz sonuç almayı etkileyen başlıca faktörlerdir.
Tedavi Sonrasında Embriyoların Rahim Duvarına Tutunma Süreci
Tüp Bebek tedavilerinde anne adayına gelişen embriyoları arasından tutunma kabiliyeti en iyi olanlar seçilerek transfer edilir. Embriyolar transfer edildikten sonra tutunma bölgesi olan rahim duvarı tamamen kontrol dışı bir bölgedir. Rahim zarından kaynaklanan ve tıbben aydınlatılamayan sebeplerden dolayı tutunma gerçekleşmeyebilir.
İdeal Rahim yapısı ve Rahim Zarı Özellikleri
1- Embriyo transfer gününde rahim zarı (endometrium) kalınlığı 8-12 mm olmalıdır. Bazı hastalarda geçirilmiş enfeksiyon veya cerrahi müdahaleye bağlı rahim zarı zarar görerek ideal kalınlığa ulaşamayabilir. Bu durum çözümü olmayan ve tedaviyi olumsuz etkileyen nedenler arasındadır.
2- Tedavi öncesi istenilen tetkiklerin yetersizliği miyom, polip gibi rahim yuvasında yer kaplayan oluşumlar ve rahim içi septum veya rahim içi yapışıklığı atlamaya sebep olabilir. Bu oluşumlar embriyonun yeterli beslenmesini engelleyerek negatif sonuç almaya veya gebelik kaybına yol açabilir.
Sonuç olarak olumsuz sonuç alındığı zaman neden olmadı, nerde hata yapıldı, kusur ben de mi sorularını sormamak için başlangıçta titiz bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Olumsuzluğa yol açabilecek muhtemel sorunlar giderildikten sonra tedaviye başlamak alınabilecek en anlamlı önlemdir.
